Cùng với các tổ
chức kinh tế lớn, doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng vai trò rất quan trọng trong nền
kinh tế Việt Nam. Vai trò này càng được khẳng định khi Nghị quyết số 10-NQ/TW
ngày 03/6/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về phát triển kinh
tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế. Thực tế đã chứng
minh, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa đã thúc đẩy động lực tăng trưởng của nền
kinh tế và trở thành một trong những trụ cột quan trọng của nền kinh tế.
Hiện nay ở Việt
Nam, xét về quy mô lao động thì khoảng 98 % trong tổng số hơn 700.000 doanh
nghiệp đang hoạt động là các doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa. Các doanh
nghiệp nhỏ và vừa có vai trò quan trọng trong tạo việc làm, xóa đói giảm nghèo,
cải thiện thu nhập người lao động, đóng góp cho ngân sách nhà nước và tăng
trưởng kinh tế. Đây chính là lực lượng nòng cốt trong khai thác các thị trường
ngách và huy động tối đa mọi nguồn lực đầu tư nhỏ của xã hội để phục vụ cho
phát triển kinh tế. Ngay cả trong những thời kỳ khó khăn, các doanh nghiệp khu
vực này vẫn nỗ lực duy trì tỷ lệ đóng góp cao cho nền kinh tế, xã hội.
Ngày 2/6/2017
Quốc hội đã ban hành “Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa”, chính thức có
hiệu lực 01/01/2018, quy định những chính sách cụ thể và khung khổ pháp lý để
điều chỉnh, hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Các doanh nghiệp này được hưởng
rất nhiều hỗ trợ từ Chính phủ.
Luật Hỗ trợ
doanh nghiệp nhỏ và vừa ra đời góp phần thực hiện mục tiêu hỗ trợ hệ thống các
nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa trong từng lĩnh vực cụ thể của ngành kinh tế. Đây
là tín hiệu vui đối với cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, tạo động
lực cho doanh nghiệp này phát triển.
Dưới đây là một
số nội dung nổi bật của Luật Doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017 mà các doanh nghiệp
cần quan tâm:
1. Tiêu chí xác
định doanh nghiệp nhỏ và vừa
Doanh nghiệp
nhỏ và vừa là doanh nghiệp có số lao động tham gia BHXH bình quân năm không quá
200 người và có tổng nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng hoặc tổng doanh thu của
năm trước liền kề không quá 300 tỷ đồng .
Nội dung này đã
được hướng dẫn chi tiết tại Chương II Nghị định 39/2018/NĐ-CP.
2. Doanh nghiệp
do nữ làm chủ được ưu tiên hỗ trợ
Đây là một
trong những nguyên tắc hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa được quy định tại Điều 5
của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017.
Cụ thể, doanh
nghiệp nhỏ và vừa cùng đáp ứng các điều kiện hỗ trợ theo quy định của Luật này
thì doanh nghiệp có nữ làm chủ, doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động nữ hơn sẽ
được ưu tiên lựa chọn để hỗ trợ.
3. Về hỗ trợ
tiếp cận tín dụng
Luật quy định
trong từng thời kỳ Chính phủ có chính sách khuyến khích các tổ chức tín dụng
tăng dư nợ cho vay đối với DNNVV; bổ sung quy định các tổ chức tín dụng cho vay
đối với DNNVV dựa trên xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp và biện pháp phù hợp
khác.
Đối với tín
dụng ưu đãi (có cấp bù lãi suất của Nhà nước qua các tổ chức tín dụng), Luật
quy định chỉ áp dụng đối với 3 nhóm DNNVV trọng tâm - DNNVV chuyển đổi từ hộ
kinh doanh, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; doanh nghiệp tham gia cụm liên
kết ngành, chuỗi giá trị.
4. Được áp dụng
mức thuế suất thuế TNDN thấp hơn
Bên cạnh việc
được cấp bảo lãnh tín dụng tại Quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa,
doanh nghiệp còn được áp dụng có thời hạn mức thuế suất thuế TNDN thấp hơn mức
thông thường - theo Điều 10 Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017.
Riêng Doanh
nghiệp siêu nhỏ được áp dụng các thủ tục hành chính thuế và chế độ kế toán đơn
giản theo quy định của pháp luật về thuế, kế toán.
5. Được ưu đãi
giá thuê mặt bằng trong 05 năm
Tùy điều kiện
ngân sách, Luật yêu cầu các địa phương có chính sách hỗ trợ giá thuê mặt bằng
cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tại các khu công nghiệp, khu công nghệ cao, cụm
công nghiệp trên địa bàn với thời gian hỗ trợ là 05 năm, kể từ ngày ký hợp đồng
thuê mặt bằng.
Bên cạnh đó,
doanh nghiệp còn được miễn, giảm tiền thuê đất, tiền sử dụng dất, thuế sử dụng
đất phi nông nghiệp đối với các cơ sở ươm tạo, cơ sở kỹ thuật, khu làm việc
chung.
6. Được miễn,
giảm chi phí đào tạo về quản trị doanh nghiệp
Luật Doanh nghiệp năm 2014
cũng quy định doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ được miễn, giảm chi phí tham gia
các khóa đào tạo có sử dụng ngân sách Nhà nước về khởi sự kinh doanh và quản trị
doanh nghiệp, đào tạo nghề cho lao động làm việc trong các doanh nghiệp nhỏ và
vừa.
Theo hướng dẫn
của Điều 14 Nghị định 39/2018/NĐ-CP, ngân sách nhà nước hỗ trợ ít nhất 50% tổng
chi phí của một khóa đào tạo về khởi sự kinh doanh và quản trị doanh nghiệp cho
doanh nghiệp nhỏ và vừa; Miễn chi phí đào tạo trình độ sơ cấp hoặc khóa đào tạo
dưới 03 tháng cho người lao động của các doanh nghiệp này.
7. Nhiều ưu đãi
với doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ kinh doanh
Doanh nghiệp
nhỏ và vừa chuyển đổi từ hộ kinh doanh sẽ được hưởng nhiều hỗ trợ, như:
- Miễn lệ phí
đăng ký doanh nghiệp và phí cung cấp thông tin doanh nghiệp lần đầu; Miễn lệ
phí thẩm định, phí, lệ phí cấp phép kinh doanh lần đầu đối với ngành, nghề kinh
doanh có điều kiện;
- Tư vấn, hướng
dẫn miễn phí về các thủ tục hành chính thuế và chế độ kế toán trong thời hạn 03
năm, kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu;
- Miễn, giảm
thuế thu nhập doanh nghiệp có thời hạn theo quy định về thuế thu nhập doanh
nghiệp;
- Miễn, giảm
tiền sử dụng đất có thời hạn theo quy định của pháp luật về đất đai…
Để được hưởng
hỗ trợ, hộ kinh doanh phải đáp ứng điều kiện: Có hoạt động sản xuất, kinh doanh
liên tục ít nhất là 01 năm tính đến ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh
nghiệp lần đầu.
8. Ưu tiên
riêng với doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
Doanh nghiệp
nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo được hỗ trợ như sau:
- Hỗ trợ ứng
dụng, chuyển giao công nghệ; hỗ trợ sử dụng trang thiết bị tại cơ sở kỹ thuật…
- Hỗ trợ đào
tạo, huấn luyện chuyên sâu về xây dựng, phát triển sản phẩm; thu hút đầu tư; tư
vấn về sở hữu trí tuệ;
- Hỗ trợ thông
tin, truyền thông, xúc tiến thương mại, kết nối mạng lưới khởi nghiệp sáng tạo,
thu hút đầu tư từ các quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo;
- Hỗ trợ thực
hiện thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, khai
thác và phát triển tài sản trí tuệ.
Để được hỗ trợ,
doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo phải đáp ứng 2 điều kiện:
- Có thời gian
hoạt động không quá 05 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh
nghiệp lần đầu;
- Chưa thực
hiện chào bán chứng khoán ra công chúng đối với công ty cổ phần.
Bên cạnh đó,
Luật hỗ trợ DNNVV vừa được thông qua cung cấp kênh tiếp cận vốn đa chiều cho
doanh nghiệp, với 3 loại quỹ: Quỹ phát triển DNNVV, Quỹ bảo lãnh tín dụng
DNNVV, Qũy đầu tư khởi nghiệp sáng tạo.
- Quỹ phát
triển DNNVV: đây là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, hoạt động không vì
mục tiêu lợi nhuận, do Thủ tướng Chính phủ thành lập để cho vay, tài trợ DNNVV
khởi nghiệp sáng tạo, tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị.
- Quỹ bảo lãnh
tín dụng DNNVV: là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, hoạt động không vì
mục tiêu lợi nhuận, do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thành lập. Việc bảo lãnh
tín dụng cho DNNVV dựa trên tài sản bảo đảm hoặc phương án sản xuất, kinh doanh
khả thi hoặc xếp hạng tín nhiệm của doanh nghiệp.
- Quỹ đầu tư
khởi nghiệp sáng tạo được hình thành từ vốn góp của các nhà đầu tư tư nhân để
đầu tư vào các DNNVV khởi nghiệp sáng tạo Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và
vừa.
Luật Hỗ trợ doanh
nghiệp nhỏ và vừa sẽ là khung khổ pháp lý cao nhất và mang tính liên tục, nhất
quán, toàn diện cho Doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Luật mới này sẽ
giúp phát triển doanh nghiệp gia tăng số lượng và nâng cao chất lượng hoạt động
của khu vực doanh nghiệp này, thông qua việc thiết lập đồng bộ các chính sách,
chương trình hỗ trợ trên cơ sở hỗ trợ có chọn lọc, phù hợp với mục tiêu và định
hướng phát triển kinh tế của đất nước, lợi thế của từng địa phương và nguồn lực
của quốc gia.
Trung tâm TVHTDN