1. Tổ chức phi chính phủ (Non-Governmental Organizations, gọi tắt là NGOs)
đã tồn tại hàng trăm năm trên thế giới dưới nhiều dạng khác nhau. Nguồn gốc xa
xưa của NGOs vốn là những nhóm nhỏ làm từ thiện. Tiêu chí hoạt động của các tổ
chức này là cứu trợ nhân đạo đối với nạn nhân chiến tranh, thiên tai và nghèo
đói, không phân biệt chính kiến và địa dư. Cho tới nay trên thế giới, các nước
có quan điểm khác nhau về phân loại và định nghĩa về NGOs.
2. Ba loại NGOs hiện đang hoạt động trên thế giới:
+ Tổ chức phi chính phủ mang tính chất quốc gia;
+ Tổ chức phi chính phủ mang tính chất quốc tế;
+ Tổ chức phi chính phủ mang tính chất chính phủ;
Các tổ chức phi chính phủ mang tính
chất quốc gia (National Non-Governmental Organizations, gọi tắt là NNGOs) là tổ
chức mà các thành viên đều mang một quốc tịch. Các tổ chức này xuất hiện trên
thế giới rất sớm. Phạm vi hoạt động chủ yếu phục vụ cho từng cộng đồng, hoạt
động trong phạm vi một nước. Về số lượng, NNGOs chiếm đa số tuyệt đối.
Các tổ chức phi chính phủ mang tính chất quốc tế (International Non-Governmental
Organizations, gọi tắt là INGOs) là tổ chức mà các thành viên của nó mang nhiều
quốc tịch khác nhau sáng lập ra. Về số lượng, INGOs ít hơn nhiều so với NNGOs.
Phạm vi hoạt động của INGOs rộng khắp trên thế giới, nhưng INGOs phải tuân theo
luật pháp của nước nhận sự hợp tác.
Các tổ chức phi chính phủ mang tính
chất chính phủ (Governmental Non-Governmental Organizations, gọi tắt là GONGOs)
là các tổ chức do chính phủ lập ra hoặc một NGO nào đó hoàn toàn phụ thuộc vào
ngân sách của chính phủ. Ví dụ: Chương trình phát triển DED của Đức; SNV của Hà
Lan đang có chương trình viện trợ cho
Việt Nam.
3. Viện trợ NGOs được thể hiện dưới
ba hình thức chủ yếu là viện trợ thông qua các chương trình, dự án (viện trợ để
thực hiện các chương trình/dự án), viện trợ phi dự án (viện trợ bằng tiền hay
hiện vật) và viện trợ khẩn cấp trong trường hợp có thiên tai hoặc tai hoạ khác.
Khác với nguồn viện trợ chính thức (ODA), viện trợ NGO là loại viện trợ không
hoàn lại, mang tính nhân đạo và phát triển, có thủ tục nhanh gọn và đơn giản.
Quy mô dự án thường không lớn (từ vài nghìn đến vài trăm nghìn đô la Mỹ, thời
gian thực hiện không dài (từ vài tháng đến 1-2 năm) nhưng thường đáp ứng kịp
thời, sát với nhu cầu và phù hợp với khả năng quản lý, sử dụng của nơi nhận
viện trợ. Hiện nay, nhiều nước phát triển đã dành một phần viện trợ ODA cho các
nước đang phát triển thông qua NGOs. Số tiền viện trợ thông qua NGOs khá lớn,
ngày một tăng và trên thực tế đã hỗ trợ đáng kể cho các chương trình kinh tế-xã
hội của các nước đang phát triển. NGOs còn nhận sự hỗ trợ tài chính từ các tổ
chức tôn giáo, từ các quỹ từ thiện tư nhân, từ quyên góp với nhiều hình thức
khác nhau.
4. Khối lượng viện trợ của NGOs cho các nước đang phát triển ngày càng tăng
cùng với sự gia tăng về lĩnh vực hợp tác
của các tổ chức này. Hoạt động của NGOs đã chuyển theo hướng giảm viện trợ nhân
đạo và tăng viện trợ phát triển bền vững. Các NGOs ngày càng đóng vai trò đáng
kể trong đời sống kinh tế-xã hội, giáo dục, y tế, môi trường, nhân đạo ... tại
nhiều nước trên thế giới. Các NGOs đang tham gia sâu vào nhiều lĩnh vực như xoá
đói giảm nghèo, giúp đỡ phụ nữ, cứu trợ trẻ em, kế hoạch hoá gia đình, chữ thập
đỏ, bảo vệ môi trường...
Văn phòng Sở